Zowel op een piano als op een keyboard kun je door het drukken op de toetsen een geluid produceren. En eerlijk gezegd benadert het geluid van een goed keyboard dat van een piano tot op zekere hoogte. Maar verschil zal er altijd blijven zijn.
Om te weten hoe dat komt, moet je wat verder graven in de manier van geluid produceren tussen een keyboard en een piano. Want ze lijken in eerste instantie best veel op elkaar.
Maar als je er dieper op in gaat, zul je merken dat er toch wel degelijk verschillen in zitten! Maar wat moet je nu kiezen als je piano wil leren spelen? Een piano of een keyboard?
We zullen de verschillen tussen een piano en een keyboard hieronder verder gaan bespreken, zodat je een goede keuze voor jezelf kunt maken als je een van de twee wil aanschaffen.
Akoestisch versus elektronisch
Het grootste verschil tussen een piano en een keyboard is de manier waarop het geluid wordt voortgebracht. Bij een piano komt het geluid van een snaar die door een hamer wordt aangetikt. Dit doe je door het indrukken van de toetsen op de piano. Elke toets heeft zijn eigen hamer en slaat op zijn “eigen” snaar.
Een keyboard brengt een elektronisch signaal voort. Het lijkt dan wel op het geluid van een piano, maar verschil zal er altijd zijn. Het geluid wordt weergegeven via (over het algemeen) twee speakers die in het keyboard zitten verwerkt. Hoe beter en groter de speakers, des te beter is het geluid dat het keyboard voortbrengt.
Verschil in klank en manier van aanslaan
Zoals we hierboven al hebben ontdekt, is de klank van een piano anders dan dat van een keyboard. Dit komt door de manier van het produceren van het geluid.
Maar ook door te variëren in de aanslag op de toetsen, kun je de klanken laten verschillen. Door een pianotoets harder, zachter, sneller of langzamer aan te slaan, krijg je een andere klank. Bij een keyboard is dit niet zo. Of je nu de toets hard of zacht aan slaat, het geluid blijft hetzelfde.
Dat je bij de piano kunt variëren in aanslag, heeft te maken met het systeem van hamers en snaren. Door het bewegen van de hamer, voel je weerstand op de toets. Hiermee kun je spelen en een extra gevoel in de klanken leggen.
Tegenwoordig zijn er ook keyboards met een weertand in de toetsen. Dit wordt dan een gewogen toets genoemd. Zo benader je de manier van het spelen op een “echte” piano bij een keyboard.
Aantal toetsen
Sinds 1885 heeft het overgrote deel van de piano’s 88 toetsen. Bij keyboards zit hier een verschil in. Er zijn keyboards met eveneens 88 toetsen, maar vaak vind je ze met 61 toetsen. Minder toetsen kan ook, maar bij alle muziekscholen wordt een minimum van 61 toetsen geadviseerd om een breed geluidsspectrum te behalen.
Extra mogelijkheden bij een keyboard
Omdat een keyboard elektronisch wordt aangestuurd, heb je hier ook extra mogelijkheden die aan een keyboard zijn toegevoegd.
Bij een keyboard heb je een batterij aan knopjes waarmee je verschillende geluiden of ritmes kunt laten horen. Deze zijn vaak voorgeprogrammeerd maar je kunt ook zelf ritmes spelen en deze opslaan in het geheugen van het keyboard.
Tegenwoordig kun je zelfs een hele band mee laten spelen met een keyboard! Je hebt keuzes uit bijvoorbeeld drums, strijkinstrumenten (viool, bas etc), blaasinstrumenten; de keuze is enorm. Door steeds stukjes te spelen en op te nemen, kun je dit combineren tot een volledige band!
Dit zijn mogelijkheden die je bij een piano natuurlijk niet hebt.
Veranderde speeltechniek
Let er echter wel op, dat je door de extra mogelijkheden bij een keyboard anders (kunt) spelen dan bij een piano.
Door de extra begeleiding die je op je keyboard kunt kiezen, kun je met je linkerhand een akkoord spelen en met je rechterhand een melodie. Bij een piano speel je over het algemeen met je linkerhand je eigen begeleiding. Dit maakt in spelen dus een groot verschil!
Aansluitingen bij een keyboard
Op een keyboard zitten diverse extra aansluitingen. Je kunt het zo gek maken als je zelf wil, maar over het algemeen kom je deze aansluitingen tegen:
- Pedalen; op een goed keyboard kun je een sustainpedaal aansluiten. Dit gebruik je ook bij een piano om een klank langer te laten doorklinken
- Hoofdtelefoon; er zit een aansluiting voor een en soms twee hoofdtelefoons, zodat je kunt spelen en oefenen zonder dat iemand anders je kan horen
- Aansluiting voor tablet, smartphone of MP-3 speler, zodat je mee kunt spelen op muziek
- Microfooningang; zo kun je zelf meezingen op de muziek die je speelt
Kosten van een piano en een keyboard
Ook in de kosten van de verschillende muziekinstrumenten zit nogal wat verschil.
Een piano begint vanaf zo’n duizend euro, terwijl je voor een keyboard al met honderd euro klaar kunt zijn. Natuurlijk zitten er in diverse prijsranges wel een hoop verschillen, maar dit geeft aan dat je voor een keyboard veel minder geld hoeft neer te tellen dan voor een piano. Aan de andere kant: een zeer goed keyboard kan duurder zijn dan een middelmatige piano.
Omvang en gebruiksgemak
Een piano is een groot apparaat. En dan hebben we het nog niet eens over de vleugel, die een nog grotere omvan ge heeft. Een piano neemt dus veel plaats in en laat zich niet zomaar verplaatsen, door deze omvang en het grote gewicht.
Een keyboard is een stuk lichter en kun je als het ware onder je arm meenemen. Als je een geschikte standaard voor je keyboard hebt, ben je in feite al klaar met alles. Het is dus veel makkelijker om een keyboard eens mee te nemen naar vrienden (of de muziekschool) om samen te kunnen spelen.
Piano of keyboard om te leren spelen?
Nu je de verschillen tussen een piano en een keyboard weet, zou je voor jezelf de keuze kunnen maken waarop je wil (leren) spelen. In mijn artikel “Kun je piano leren spelen op een keyboard?” ga ik dieper in op de vraag waarmee je het beste zou kunnen beginnen om piano te leren spelen.
Ook geef ik hierbij de tip om, als je wil gaan leren piano spelen, eens te kijken bij de online muzieklessen van Rene. Ikzelf ben erg enthousiast over zijn manier van les geven; ik heb er ook een review over geschreven.
Tot slot hoop ik dat dit artikel voor jou een en ander over de piano en het keyboard heeft verduidelijkt, zodat je bij eventuele les of aanschaf een goede keuze kan maken. Veel plezier met het piano spelen!